يکشنبه ۰۹ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
چگونه فریب می‌خوریم(خلاصه از رضا عبدی)؟
آدم‌ها چطور، حتی در عین برخورداری از سلامت اخلاقی، به دام حقه‌های بازار و دنیای کسب و کار می‌افتند؟ این موضوعی است که جورج ای. اکرلاف و رابرت جی. شیلر در کتاب فریب طعمه‌ها: اقتصاد سوء استفاده و فریب به آن پرداخته‌اند. آن‌ها در این کتاب به زبانی ساده از ترفند‌هایی پرده برداشته‌اند که اقتصاد بازار آزاد به وسیله آن‌ها انسان‌ها را گرفتار می‌کند. هدف اکرلاف و شیلر در این کتاب افشای ساز و کارهای نامرئی اقتصاد بازار آزاد برای شکل دادن به سلیقه و رفتار‌های عموم مردم به نحوی است که سودش به جیب صاحبان سرمایه برود؛ ساز و کار‌هایی که نقاط آسیب‌پذیر انسان‌ها، نظیر نیاز به خوب جلوه کردن در چشم دیگران و نفرت از باخت، را هدف می‌گیرند و کاری می‌کنند که مردم در همه امور زندگی، از جشن تولد گرفته تا مراسم خاکسپاری، از سلیقه‌ای پیروی کنند که بازار برایشان ساخته است و خریدار و مصرف‌کننده اجناسی شوند که واقعا به آن‌ها نیازی ندارند. کتاب از مقدمه و دو بخش تشکیل شده است. غذا و دارو و فریب، تمرکز تبلیغاتچی‌ها بر نقاط ضعف آدم ها، فریب طعمه‌ها در سیاست و گوش‌بری در معاملات خودرو و مسکن و کارت‌های اعتباری از جمله موضوعاتی است که در این کتاب به آن‌ها پرداخته شده است. فریب طعمه‌ها با ترجمه افشین خاکباز و همراه با مقاله‌ای از دکتر حسین راغفر درباره این کتاب، در نشر نو منتشر شده است. درباره نویسندگان کتاب هم باید گفت که، جورج ای. اکرلاف (- ۱۹۴۰)، اقتصاددان آمریکایی و برنده نوبل اقتصاد در سال ۲۰۰۱ لوده و رابرت جی. شیلر (- ۱۹۴۶)، اقتصاددان آمریکایی و برنده نوبل اقتصاد در سال ۲۰۱۳ می‌باشند.
کد خبر: ۳۹۴۲۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۲۴
تحلیل اکونومیست؛
کلودیا گلدین که به بانوی اولین‌ها معروف است، موفق شد جایزه نوبل علم اقتصاد را به تنهایی برنده شود. اتفاقی که در عمر ۵۵ ساله این جایزه معتبر بی‌سابقه است. خانم گلدین با گشودن مسیر تازه‌ای در استفاده از داده‌های تاریخ اقتصاد نشان داد که چگونه تبعیض جنسیتی در بازار کار، باعث نابرابری فرصت‌ها و شکاف دستمزد زنان با مردان شده است. او پس از الینور اوستروم در سال ۲۰۰۹ و استر دوفلو در سال ۲۰۱۹ سومین زنی است که برنده این جایزه شده است. گلدین، زندگی کاری و درآمد زنان را ترسیم کرده تا نشان دهد انقلاب صنعتی باعث کاهش شدید درآمد مستقل آن‌ها در مقایسه با مردان شده است. خیلی‌ها از خود می‌پرسند وجه تمایز گلدین چه بود که نوبل اقتصاد را از رقبای خود ربود. پاسخ این سوال را می‌توان در تاثیر بینش پژوهش‌های او بر سیاستگذاران جست‌وجو کرد.
کد خبر: ۳۹۲۳۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۲
نوبل اقتصاد ۲۰۲۳ به یک آمریکایی رسید؛
جایزهٔ علوم اقتصادی نوبل ۲۰۲۳ به یک اقتصاددان آمریکایی و استاد دانشگاه هاروارد به نام کلودیا گلدین رسید. نوبل پارسال هم به ۳ اقتصاددان آمریکایی رسیده بود.
کد خبر: ۳۹۲۲۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۷
انتقاد مومنی از تعطیلی کشور به علت گرما:
فرشاد مومنی اقتصاددان معتقد است: فرشاد مومنی که در نشست بررسی ضرورت‌های توسعه خواهی در ایران در موسسه مطالعات دین و اقتصاد سخن می‌گفت، با بیان اینکه در این شرایط که با این نارساییها، تلخی‌ها و فرصت سوزی‌هایی روبرو هستیم، اندیشه توسعه، می‌تواند راه برون رفتی ایجاد کند، تصریح کرد: برای کسانی که طی بالغ بر سه دهه گذشته، بحث‌های من را دنبال کرده اند، این آگاهی وجود دارد که از آغازین روز‌های اجرای برنامه تعدیل ساختاری، یکی از مهمترین مولفه‌های تلاشهایم این بود که به مسئولین کشور که با نهایت توهم، به اینکه از طریق بسته سیاستی موسوم به تعدیل ساختاری گرهی از کشور بازکنند، دل بسته بودند، گوشزد کنم که برنامه تعدیل ساختاری، برنامه توسعه نیست. وی معتقد است:تا زمانی که احساس ناامنی و نااطمینانی به حداقل نرسد، امکان غلبه ظرفیت‌های دورنگری به کوته نگری فراهم نمی‌شود. ناامنی فراگیر، ریشه دارترین مانع توسعه در ایران است.
کد خبر: ۳۹۱۰۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۵
قانونی می‌نویسند تا بی‌قانونی مجاز شود؛
احمد توکلی رئیس هیات مدیره دیده بان شفافیت و عدالت در نامه‌ای خطاب به روسای سه قوه و نمایندگان مردم نگرانی شدید خود را نسبت به قراردادن مصوبه مولدسازی در میان برنامه هفتم توسعه ابراز داشت و نوشت: در لایحه‌ی برنامه‌ی هفتم، احکامی آورده‌اند که بی‌قانونی شود. دارند قانونی می‌نویسند که بی‌قانونی مجاز باشد و نه رئیس مجلس، نه هیأت تطبیق مقررات، نه مجمع تشخیص مصلحت نظام و نه حتی رئیس قوه قضاییه هم نتوانند به آن ورود کنند.
کد خبر: ۳۹۰۶۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۷
نانسی بردسال اقتصاددان آمریکایی:
تحول مهم اقتصادی در جهان، پیدایش طبقه متوسط رو به افزایش در بسیاری از کشور‌های درحال توسعه است. این پدیده- در نتیجه بیش از دو دهه‌رشد اقتصادی سریع تقریبا پیوسته در جهان- نه فقط به نفع اقتصاد کشور‌ها بلکه به نفع حکمرانی نیز بوده‌است. به گفته بردسال بهترین تضمین برای حکمرانی خوب، تقویت طبقه متوسط است، چون تاریخ به ما گوشزد می‌کند طبقه متوسط بزرگ و گسترده که احساس امنیت کند، بنیاد محکمی است تا حکومتی کارآمد و دموکراتیک ایجاد و حفظ شود. کسانی که در طبقه متوسط هستند نه فقط دارای منابع مالی لازم برای تامین خدمات حیاتی ازقبیل جاده و آموزش از محل مالیات دهی هستند، بلکه مطالبه گران جدی وضع قانون و مقررات، اجرای عادلانه و بی طرفانه قرارداد‌ها و به‌صورت کلی‌تر حاکمیت قانون شناخته می‌شوند، چون این‌ها کالاهای عمومی‌ای هستند که زمین بازی اقتصادی و اجتماعی را هموار می‌کنند به‌نحوی‌که از این طریق فرصت و امکان شکوفایی استعداد‌ها برای همگان فراهم خواهد شد.
کد خبر: ۳۹۰۰۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۲
حمایت از مکانیزم مولدسازی؛
بحث مولدسازی ناظر بر فروش اموال و دارایی‌های مازاد یا بِلا‌استفاده دولت جمهوری اسلامی ایران و تبدیل آن به احسن، نظرات مخالفان و موافقان حقوقی و اقتصادی را در پی داشت ، به طور اختصاصی نظر دکتر بهمن آرمان، اقتصاددان را در مصاحبه‌ای نسبتا مفصل، نسبت به این مسئله آورده ایم .بهمن آرمان اقتصاددان به عنوان موافق مولدسازی و ترکیب هیات هفت گفت: با توجه به تجارب بد و فسادزای گذشته که در قالب بحث خصوصی سازی، این بار باید به طرح مولدسازی اعتماد کرد. مخالفان و کسانی که سر و صدا راه انداخته‌اند، یا منافعشان در خطر است یا ضد توسعه هستند.
کد خبر: ۳۸۶۴۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۳
یک نقطه عطف در سنت نامه نگاری اقتصادی؛
با وجود آنکه دکتر داود سوری در طیف بندی رسانه‌ای در زمره اقتصاددانانی قلمداد می‌شود که در سمت جریان طرفدار اقتصاد آزاد قرار می‌گیرد، اما بسیاری از اقتصاددانان مرسوم به نهادگرا خواستار آزادی او شده اند. بیش از ۳۴۵ تن از اقتصاددانان و فعالان اقتصادی و رسانه‌ای در نامه‌ای مشترک خواستار آزادی دکتر داود سوری شده اند.
کد خبر: ۳۸۴۵۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۷
یادداشت دکتر مهدی فیضی؛
در اقتصاد آموزش ایران، نه‌تن‌ها ظاهرا بین تحصیلات عالی از سویی و شغل و درآمد بهتر از سوی دیگر، رابطه مستقیم دیگر وجود ندارد، بلکه به نظر می‌رسد، در بسیاری از رشته‌ها به صورت عکس معنادار شده است. به‌منظور بررسی دقیق‌تر این پدیده می‌توانیم از پدیده «ناهمخوانی تحصیل-شغل» (Education-Job Mismatch) در ادبیات بازار نیروی کار کمک بگیریم که در ادبیات اقتصادی ایران چندان شناخته‌شده نیست. همچنان که از عنوان این اصطلاح برمی‌آید، ناهمخوانی تحصیل-شغل به نامتناسب بودن سطح یا عمق آموزش عالی دریافت‌شده با شغل کسب‌شده اشاره دارد.
کد خبر: ۳۸۲۹۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۸
بازار اقتصاد؛
این جمله‌ی قصار گاهی ذهنم را درگیر می‌کند: «چیزی به نام ناهار رایگان وجود ندارد.» دوست داشتم توجه بیشتری نثار جمله‌ای که خودم ساختم و به طور ویژه‌ای مناسب این شهر است می‌شد: «هیچکس پول دیگری را به دقت پول خود خرج نمی‌کند.»، اما همه‌ی جملات قصار سخنانی نیم‌راست هستند. در دنیای واقعی اقتصاد، یک ناهار رایگان واقعی وجود دارد، ناهاری فوق‌العاده، و آن ناهار رایگان چیزی نیست جز بازار‌های آزاد و دارایی‌های خصوصی.
کد خبر: ۳۷۳۱۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۹
کارشناس بازار سرمایه تشریح کرد:
کارشناس ارشد بازار سرمایه بسیاری از نظریه‌های اقتصادی و مالی بر پایه دو اصل انسان عاقل اقتصادی و بازار‌های کامل بنا شده اند. سیر مطالعاتی توسعه نظریه اقتصاد و مالی رفتاری هم نشان می‌دهد که ابتدا سایمون عقلانیت کامل بازیگران و تصمیم‌گیران اقتصادی را زیر سوال برد و موضوع عقلانیت محدود را طرح کرد.
کد خبر: ۳۷۱۹۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۴
معلم ابتدایی آموزش و پرورش:
مادران بیشترین آمار را در ایفای نقش همیار معلم‌ها دارند، زیرا بیشترین زمان را در روز با فرزندان سپری می‌کنند و باسواد بودن مادر نقش بسزایی در آموزش و یادگیری دانش‌آموز دارد.
کد خبر: ۳۶۸۴۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۰۱
نابرابری؛
در جمع سیاست‌مدار‌ها و اقتصاددان‌ها، وقتی صحبت از سنجش نابرابری می‌شود، «ضریب جینی» پای ثابت اغلبِ تحلیل‌هاست. آن‌ها، برای دفاع از وضع موجود، معمولاً می‌گویند ضریب جینی ثابت مانده است. اما انگس دیتون، برندۀ نوبل اقتصاد ، به همراه همسرش آنه کیس، می‌گوید ضریب جینی می‌تواند برای سال‌ها تکان نخورد و درعین‌حال نظام‌های اجتماعی مثل نظام سلامت و آموزش روزبه‌روز به شکاف طبقاتی دامن بزنند. آنگاه محاسبۀ دقیق اعشار این شاخص هیچ سودی نخواهد داشت. ضریب جینی چگونه مؤلفه‌های اساسی نابرابری را نادیده می‌گیرد؟
کد خبر: ۳۶۸۰۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۷
متخصص ستیزی؛
در این میان ایرانیان خارج از کشور تحصیلات خوب و درآمد بالایی هم دارند. نزدیک به ۶۰ درصد از ایرانیان مهاجر به ایالات متحده تا سال ۲۰۱۹ حداقل دارای مدرک لیسانس بوده و بیش از ۳۰ درصد آنان مدرک تحصیلی تکمیلی یا حرفه‌ای دارند. متوسط درآمد خانوار‌های ایرانی مهاجر در سال ۲۰۱۹ حدود ۷۹ هزار دلار بوده که به‌طور قابل ملاحظه‌ای بیش از ساکنان متولد آمریکا (۶۶ هزار دلار) و مهاجران کل (۶۴ هزار دلار) بوده است. ببینید خودمان را از چه درآمدی محروم کرده‌ایم.
کد خبر: ۳۶۶۶۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۰
گزارش «فریزر» کانادا
محدودشدن تجارت خارجی در ایران، نوسان شدید نرخ ارز و افت ارزش ریال، وضع مقررات بر سر صادرات و واردات، فشار تحریم‌ها و تنگنای دسترسی ایران به منابع ارزی و البته شیوع کرونا باعث خواهد شد تا رتبه اقتصادی ایران از حیث شاخص آزادی اقتصادی بازهم تضعیف شود، زیرا دولت برای ایجاد یک سپر حفاظتی از معیشت و اقتصاد به سیاست مداخله حداکثری در سطح قیمت‌ها و کنترل بازار‌ها روی آورده است.
کد خبر: ۳۶۵۲۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۲۴
جایزه نوبل؛
دبیرکل آکادمی نوبل درباره پیشنهاد اهدای جوایز یک سال به زنان می‌گوید: «اگر این پیشنهاد را بپذیریم، این نگرانی وجود دارد که همه فکر کنند برندگان به خاطر زن بودن انتخاب شدند و نه شایستگی.»
کد خبر: ۳۶۲۲۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۲۰
شوالیه های بنیاد نوبل؛
نوبل اقتصاد ی سابقه‌ای بیش از ۵۰ سال دارد و بر خلاف دیگر جوایز نوبل نه از سوی بنیاد نوبل که از طرف بانک مرکزی سوئد به اقتصاددان‌های برتر سال اعطا می‌شود. نوبل اقتصاد ی در سال ۲۰۲۱ به سه اقتصاددان کانادایی، آمریکایی و هلندی اعطا شد. متن زیر آماری جالب از توزیع ۵۳ دوره‌ای نوبل اقتصاد ی دارد.
کد خبر: ۳۶۲۲۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۱۹
محمدرضا جلایی پور؛
گرچه نابرابری تا کنون محور پژوهش جامعه‌شناسان ایرانی نشده است، اساسا مهمترین علت رشد و کارویژهٔ جامعه‌شناسی و علوم اجتماعی در اروپا فهم انواع نابرابریِ در جوامع صنعتی اروپایی بوده است.
کد خبر: ۳۵۷۹۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۱۴
بررسی اقتصادانان ایرانی؛
محمدهاشم پسران اقتصاددان سرشناس ایرانی که نامزدی دریافت جایزه نوبل اقتصاد را در کارنامه خود دارد با همکاری داریو لائودتی، استاد دانشگاه کالیفرنیا جنوبی در مقاله‌ای به بررسی آثار تحریم‌ها بر اقتصاد ایران پرداخته که بخشی از آن را از نظر می‌گذرانید.
کد خبر: ۳۵۶۱۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۰۱
نقد روانشناسی:
هدف نویسنده در نوشتار «به سوی شفافیت: فساد در روانشناسی، نقدی از درون» آن است تا از رهگذر چند استدلال به طور خلاصه نشان دهد که چرا باید در نگاه نخست به یافته‌های روانشناختی بدبین بود.
کد خبر: ۳۵۲۸۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۸